Igwe Orizu

Igwe Orizu (Eze Ugbonyamba; an haife shi a shekara ta 1881–1924) shi ne na 18 Obi na Otolo da kuma Igwe na masarautar Nnewi. Ya kasance mai rike da sarauta kuma jagoran addini a Nnewi, wani gari na Ibo a Gabashin Najeriya. Eze Ugbonyamba aka nada Sarki na Nnewi, kuma ya ɗauki ofo na Nnewi bayan rasuwar tsohonsa, a shekara ta 1904. Ya kasance memba na zuriyar Nnofo Royal  kuma magajin mahaifinsa Igwe Iwuchukwu Ezeifekaibeya. Igwe Orizu I (Eze Ugbonyamba) ya mutu a 1924 kuma dansa na farko Igwe Josiah Orizu II ya gaje shi . Daya daga cikin abubuwanda suka faru na zamanin mulkin sa shine zuwan Bature a shekarar 1905.

Farkon Rayuwa

Eze Ugbonyamba saurayi ne lokacin da mahaifinsa ya mutu, sojojin Ingila karkashin jagorancin Manjo Harry Moorhouse da Hugh Trenchard sun shiga Nnewi a shekarar. Baturen ingila ya amince ya tallafawa matashin Sarki kuma Nnewi yasa hannu ba da jimawa ba. Hakanan a shekarar 1904 ne Trenchard ya tsunduma cikin mayarda kasar Igbo karkashin ikon turawan ingila.

Ezeze Odumegwu ne, wanda wasu daga cikin mutanensa suka goyi bayansa, suka zo wurin Nkwo Nnewi a ranar 24 ga Disamba, 1904  don maraba da sabon maigidan, suna kawo kyaututtuka na abinci da wasu abubuwa kamar yadda aka tsara a baya. Yaron dan uwan nasa, Eze Ugbonyamba, da wasu Obis, ba su halarci taron ba. Manjo ya yi matukar farin ciki da liyafar don haka ya baiwa Eze Odumegwu shugabancin duk garin Nnewi. Ya ki karbar wannan tayin, yana mai cewa akwai Obi da ya fi shi girma. Ya yi alkawarin zuwa tare da ganawa ta gaba tare da saurayin Obi wanda girmamawa ta kasance. Da farko da yawa daga cikin mazauna garin sun ki mika makamai ga Birtaniyya kuma mai ba da shawara kan siyasa na Trenchard, RM Heron, sun shirya rusa gidajen wadanda ke dauke da makamai. Dangane da wannan manufar, bindigogi da sauran makamai da yawa sun mika wuya ga sojojin Trenchard a Nkwo Nnewi inda aka hallaka su. A wannan lokacin Igbo ana yi masa laƙabi da Trenchard Nwangwele, ma'ana ƙuruciya ɗan ƙarami a cikin Ibo, saboda ƙimarsa.

Sarauta

Nnewi ya bunkasa ne a lokacin mulkinsa ta hanyar mallakar filaye daga garuruwan da ke makwabtaka da shi ta hanyar yake-yake, sannan ya sake tsugunar da sojoji a Abubo, Nnewiichi & Akabukwu. Mulkinsa ya nuna farkon Kiristanci a Nnewi da danginsa kuma daga baya mutane za su zama Krista a hankali. Ya ɗauki taken Nri Ozo mai daraja, tare da sunan Ozo, 'Eze Ugbonyamba'.